Nikhil Bhalerao
वाढत्या किंमती आणि मागील काही वर्षात खाजगी वाहनांची वाढलेली संख्या यामुळे औरंगाबादकरांचा पेट्रोल-डिझेल यावर दरवर्षी ₹3000 कोटी खर्च होत असून, यामधील दोनतृतीयांश हिस्सा सुमारे ₹2000 कोटी हा केंद्र आणि राज्य सरकारला कर स्वरूपात जमा होत आहे. RTO कडून उपलब्ध झालेल्या माहितीनुसार औरंगाबाद मधील वाहनांच्या संख्येने 10 लाखाचा आकडा ओलांडला आहे, इंधन कंपन्यांच्या आकडेवारीनुसार औरंगाबादमध्ये पेट्रोल आणि डिझेलचे दैनंदिन सरासरी 8 लाख लिटरपेक्षा अधिक वितरण होत आहे. पेट्रोल डिझेल किंमतीने शंभरी ओलांडल्यानंतर प्रतिवर्षं यावर सुमारे ₹3000 कोटी खर्च अपेक्षित आहे.
मूळ किंमतीच्या दुप्पट कर
GST मध्ये समावेश न करता पेट्रोल डिझेल यावरील करांमध्ये मागील काही वर्षात मोठ्या प्रमाणावर वाढ करण्यात आली आहे. क्रूड ऑईलच्या किंमती आंतरराष्ट्रीय बाजारपेठेवर अवलंबून असल्या तरी त्याच्या तुलनेत वाढलेल्या करांमुळे इंधनाच्या किंमतींनी मागील काही कळत शंभरी ओलांडली आहे.
रिटेल मार्केटला येईपर्यंत किंमतीत होत असलेली वाढ
पेट्रोलीयम प्लानिंग आणि ॲनालिसिस सेल (PPAC) ने दिलेल्या माहितीनुसार सध्याची क्रूड ऑईलची मूळ किंमत सरासरी ₹35 प्रति लिटर इतकी असून तर त्यावर ₹4.5 प्रति लिटर रिफाईन, शुद्धीकरण खर्च लागतो. या किंमतीवर केंद्र सरकारच्या अत्यारेखीत असलेला एक्ससाईज, आणि कस्टम स्वरूपात 2.5% basic tax+ Additional CVD, Agriculture, Infrastructure and Development cess असा ₹34.10प्रति लिटर असा एकूण ₹35 प्रति लिटर इतका कर आकारला जातो. प्रति लिटर मागे विक्रेता पेट्रोलपंप चालकास कमिशन स्वरूपात ₹3.69 प्रति लिटर दिले जातात. या संपूर्ण किंमतीवर राज्य सरकारचा VAT स्वरुपात कर आकारला जातो. महाराष्ट्रात हा कर वर आलेल्या एकूण किंमतीवर 25%+ ₹10.12 प्रति लिटर अधिभार (दुष्काळ, दारूबंदी अधिभार) असा एकूण ₹28.76 प्रति लिटर इतका कर लागतो. या व्यतिरिक्त स्थानिक स्वराज्य संस्था अधिभार स्वरूपात कर आकारते. या संपूर्ण करांमुळे पेट्रोल डिझेल यांचे भाव मूळ किंमत कमी असली तरी मागील काही दिवसात मोठ्या प्रमाणावर वाढली आहे. एकूण किमतीच्या तुलनेत करांचा हिस्सा हा सुमारे 66% इतका झाला असून क्रूड ऑईलच्या मूळ किंमतीवर 200% इतका कर लागत आहे. या माध्यमातून सरकारी तिजोरीत दरवर्षी हजारो कोटी जमा होत आहे.
इंधनाच्या वाढत्या किंमतीमुळे इव्हेईकलकडे लोकांचा कल
वाढत्या इंधन किंमती आणि राज्य सरकारने जारी केलेले EV धोरण यामुळे आणि शहरात आगामी काळात शहरात चार्जिंग स्टेशनचे मोठे नेटवर्क उभारण्यात येणार आहे, तसेच बजाज, ओला यांसारख्या कंपन्यांनी नवीन प्रोडक्ट लाँच केल्यामुळे लोकांचा इव्हेईकल घेण्याकडे कल वाढत आहे.
GIPHY App Key not set. Please check settings